Sizinle yaklaşık 2 yıl önce hayatıma kattığım nefis bir wellness uygulamasından bahsetmek istiyorum. SOĞUK DUŞ..!
Dr. Mercola da soğuk duş için ‘sağlığınızı korumak ve geliştirmek için yapabileceğiniz, muhteşem etkileri olan basit stratejilerden biri’ diye bahsediyor.
Soğuk Duş Deneyimim
Soğuk duş konusu karşıma okuduğum sağlık kitaplarında sıkça çıkar olmuştu. Derken bir belgesel izlediğim sırada Wim Hof’u tanımış oldum. Wim Hof’un soğuk duş hakkında anlattıkları. Ayrıca nefes ve meditasyon yolu ile bir insanın normal şartlarda dayanamayacapı sıcaklıklara bana mısın denememesi ve insan sınırlarını zorlayan bedensel direncinden gerçekten ilgilendim ve ‘soğuk duş’ olayını araştırmaya karar verdim.
Soğuk Duş’un sağlık üzerindeki etkileri konusunda gerçekten ikna olmuştum ancak hayatıma geçirmekte tereddüt etmiştim. Bunun nedeni ise bir Hashimoto’lu olarak halihazırda zaten çok üşüyen biri olmamdı. Gece yatarken bile ayakları ısınmayan biri ha deyince buz gibi soğuk suyun altında nasıl girecekti ki !? Oldu mu ? Evet hem de bal gibi oldu ! Zira maruz kaldıkça vücudun soğuğa adapte olma özelliği var. Sanırım son yıllarda rutinime katmaktan en keyif aldığım iyi yaşam uygulamalarından biri yaz-kış düzenli uyguladığım ‘SOĞUK DUŞ’ oldu.
İlk birkaç denemede biraz irkildiğimi söyleyebilirim. Ancak zamanla, sanırım biraz da bu konuda rol model olarak gördüğüm kişilerin de etkisi ile kolayca adapte oldum ve gerçektende ayrı bir keyifle soğuk suyun altına girmeye başladım. Artık düzenli olarak normal sıcak su ile duş sonrası buz gibi su ile en az 1-2 dk duşun altında kalmadan duştan çıkmıyorum.
Uzmanlar eğer alışık değilseniz başlangıçta 1-2 defa dönüşümlü önce sıcak ardından soğuk su şeklinde duş alın ve en son duşu soğuk ile tamamlayın diye öneriyor. Ben de aynen öyle yapıyorum. Sonrasında size verdiği o tazelik, dinçlik ve tazelenmişlik, rahatlama hissini anlatamam. Mutlaka denemelisiniz! Eğer düzenli olarak yaparsanız zaman içerisinde vücudunuzun kolaylıkla adapte olduğunu ve sıcaklık değişimini kolay tolere edebildiğini göreceksiniz. Aslında soğuk duş (sıcak-soğuk alternatif duş) Finlandiya, Rusya, Kore ve Japonya gibi birçok ülkede uzun bir geçmişi olan bir uygulama. Hydrotherapy olarak adlandırılan holistik uygulamalardan biri olan su terapisi de uzun yıllardır uygulanan bir terapi yöntemi.
Soğuk Duş’un Faydaları;
- Yeni mitokondri üretimini (mitochondrial biogenesis) sağlıyor. Vücudun hücre içindeki enerji üretim santralleri olan mitokondrilerin kötü ve eskilerinin temizlenerek yeni mitokondri üretilmesini sağlıyor.
- Lenf Akışını Destekliyor. Soğuk sıcak alternatif duş uygulaması kan damarları ve kan dolaşımı üzerinde çok etkilidir. Oksijen ve besinlerin organlara taşınmasını ve detoksifikasyonu kolaylaştırıyor. Lenf akışını destekleyerek çevresel toksinlerin, metobolik atıkların vücuttan uzaklaştırılmasını kolaylaştırıyor.
- Kan dolaşımını destekliyor. Sporcular spor yaralanmalarında enflamasyonu düşürmek, yaralı bölgeye oksijenli kan akışını artırarak iyileşmeyi hızlandırmak amacıyla soğuk su uygulamasını uzun yıllardır kullanmaktadır. Bu bakımdan diyabet, ve dolaşım sorunları olan kişiler kan dolaşımını destekleyen soğuk su uygulamasından fayda görebilirler.
- Endorfin salgılamasını sağlıyor. Beyin dahil tüm vücutta kan dolaşımını, beyin fonksiyonlarını destekliyor. Depresyon, uykusuzluk, kaygı bozukluğu, mental sorunlar üzerinde etkili olduğunu gösteren araştırmalar var.
- Ciğerleri açıp solunumu destekleyerek vücudun oksijen alımı ve kullanımını artırır.
- Kronik ağrı, romatizma, astım gibi hastalıkları olan kişilerin soğuk duş uygulamasından yarar gördüğünü gösteren araştırmalar vardır.
- Vücuda kısa süreli stres yükleme yoluyla ciltteki otofaji mekanizmasını aktifleştirir. Vücudu daha dayanıklı ve güçlü hale getirir.
- Soğuğa maruz kalmak virüslerle savaşan iki önemli cytokines’ı aktive eder, beyaz kan hücrelerini artırarak bağışıklık sistemini güçlendirir. Bilimsel bir araştırmaya göre düzenli olarak soğuk duş alan kişilerin kanser, soğuk algınlığı, nezleye yakalanma oranları azalmaktadır. Soğuk duş kişiyi ani hava değişimlerine de dayanıklı hale getiriyor ki mevsim değişimlerinde nezle artışının nedenlerinden biri de hava sıcaklığındaki hızlı düşüştür. Soğuk duşa alışık kişiler soğuğun yarattığı strese daha dayanıklı ve dirençli oluyorlar.
- Soğuk duş enerjiye dönüşen sağlıklı kahverengi yağları stimüle ederek metabolizmayı hızlandırıyor ve yağ yakımını destekliyor.
- İrade gücünü (willpower) ve dayanıklılığı artırıyor.
- Spor sonrası kasların çabuk toparlanmasını sağlar. Cryotherapy ve soğuk terapisi sporcular arasında çok yaygın bir uygulamadır. Dolaşımı hızlandırıp enflamasyonu azaltan soğuk uygulaması, yoğun antrenman sonrasında biriken laktik asidin vücuttan hızlı uzaklaştırarak spor sonrası kaslarda meydana gelen travmanın hızlı iyileşmesini sağlar.
- Soğuğa maruz kaldığınızda beyin norepinefrin ve dopamin üretimini artırıyor.Bu da odaklanma ve dikkati artırıyor. Bu neurotransmitterlar aynı zamanda mood yükseltir, ağrıyı azaltır ve enflamasyonu düşürür. Norepinefrin aynı zamanda yağ dokusunda daha fazla mitokondri üretimini sağlar.
Soğuk termogenez (ısı üretimi) ile soğuk faydalarından yararlanmak amacıyla yapılan uygulamalardan biri de buz tanklarına, buzlu sulara girmek şeklindedir. Ancak birçok kişi için buzlu suya girme uygulaması ilk aşamada çok zor olacağı için bunun yerine buzlu suya sadece yüzünüzü sokmak suretiyle de benzer fayda sağlayabiliyorsunuz. Vagus siniri vücudunuzdaki diğer sinirlerle bağlantıda olduğu için yüzünüzü buzlu suya batırıp bir süre beklemekle benzer faydaları görebiliyorsunuz. O nedenle soğuk duş veya buzlu su gibi uygulamalardan önce dilerseniz buzlu suya yüzünüzü batırma pratiği de yapabilirsiniz.
Uyarı ; Eğer hamileyseniz, kalbiniz ile ilgili herhangi bir sağlık sorununuz var ise veya ciddi ölçüde adrenal stres altındaysanız soğuk duş size uygun değildir. Soğuk uygulaması kalp ve dolaşım sistemi üzerinde stres yarattığı için bu tür sağlık sorunu olan kişilerin uygulamadan önce doktora danışılmasında fayda vardır.
Yazıyı Derleyen: Elif A. GURSES
KAYNAKLAR
- https://www.healthline.com/health/cold-shower-benefits#limits-and-risks
- https://drjockers.com/cold-showers/
- doi: 10.1186/1750-9378-2-20
- doi: 10.1371/journal.pone.0161749
- https://www.wimhofmethod.com/benefits-of-cold-showers
- doi: 10.1002/14651858.CD008262.pub2
- doi: 10.1007/s40279-013-0063-8
- https://blog.daveasprey.com/ice-face-cold-thermogenesis-vagus-nerve/
- https://articles.mercola.com/sites/articles/archive/2016/05/01/health-benefits-extreme-hot-cold-temperatures.aspx
- Joseph Mercola. “Fat for Fuel: A Revolutionary Diet to Combat Cancer, Boost Brain Power, and Increase Your Energy.”
Bir cevap yazın